Bodemgezondheid actueel thema

Aan het einde van het gewassenseizoen kwam een groep geitenhouders bij elkaar om het te hebben over de bodemgezondheid. Grondmonsters werden geanalyseerd en ervaringen gedeeld. Het leverde weer veel stof tot nadenken waarmee ze in het voorjaar weer goed van start kunnen.

Een gezonde bodem is van onschatbare waarde voor een duurzame voedselproductie. Door strengere bemestingsnormen en veranderende klimaatomstandigheden is bodemgezondheid een hot item. Daarom nodigde een groep geitenhouders Marcel de Jong van Bodem en Groen en Marcel van Bijsterveldt van Heemskerk/Geiterij uit om het te hebben over bodemweerbaarheid en het verhogen van het rendement met vitalere planten. De studieclub verzamelde zich op het melkgeitenbedrijf van Piet en Anja Verhoeven in Diessen. Afgelopen jaar zette zij flinke stappen in het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid.

Eigen grondmonsters

Voorafgaand aan de bijeenkomst had elke deelnemer de opdracht gekregen een grondmonster van zijn eigen perceel en de bijbehorende bodemanalyse mee te nemen. Terwijl de groep de stal in ging voor een rondleiding over het bedrijf, werden de grondmonsters geanalyseerd met de microBIOMETER. Hiermee wordt de microbiële biomassa (het aantal schimmels en bacteriën) en de verhouding tussen schimmels en bacteriën in de bodem gemeten. Dit geeft snel een indicatie over de gezondheid en de kwaliteit van de bodem.

Schimmels en bacteriën

Naast de structuur, is de verhouding tussen schimmels en bacteriën belangrijk voor de bodemvruchtbaarheid. Bacteriën en schimmels leveren de plant moeilijk bereikbare voedingsstoffen uit de bodem. In een gezonde bodem is de verhouding tussen schimmels en bacteriën 2:1. Op het perceel van Verhoeven is het aandeel schimmels 67% en het aandeel bacteriën 33%, een uitstekende verhouding dus.

Klei-humus complex

Ongeacht de grondsoort speelt het klei-humus complex een belangrijke factor in de bodemvruchtbaarheid dus daar werd uitgebreid bij stil gestaan. Dit zegt iets over het vermogen van de bodem om nutriënten vast te houden en weer aan het gewas terug te geven. In de Eurofins uitslagen wordt dit weergegeven in de structuurdriehoek. In onderstaand voorbeeld zijn de uitslagen te zien van het gastbedrijf. In januari 2021 werd de structuur nog beoordeeld als zeer matig. Het perceel liet kale plekken zien en de opbrengst van het perceel bleef achter. Engerlingen bleken veel schade aan te richten en werden na het bezoek van Marcel de Jong als eerste aangepakt. Op basis van het bodemonderzoek was het advies om daarna het klei-humus complex te verbeteren met een extra kalk- en zwavelgift. Vervolgens werd het bodemleven in het voorjaar gestimuleerd door het strooien van GrowPEQ® Akticalc+

Structuur duidelijk verbeterd

In de linker piramide geeft het zwarte puntje in de rode cirkel de situatie aan van de structuur in 2021. De rechter piramide geeft de situatie na behandeling in 2023 weer. Uit het grondmonster van augustus 2023 blijkt dat de situatie al is opgeschoven naar een ideale bodemstructuur. Werd de structuur in 2021 nog als zeer matig beoordeeld, anderhalf jaar later kreeg deze de kwalificatie goede structuur.

Meeropbrengst

Maar hoe zit het dan met de opbrengst? Resulteert een betere bodemstructuur en een gezondere bodem ook daadwerkelijk in een hogere opbrengst? Om daar achter te komen zijn er verschillende vers graslandmonsters genomen. Hieruit blijkt dat de droge stof opbrengst per hectare gemiddeld zo’n 8% hoger ligt op behandelde percelen t.o.v. onbehandelde percelen. Ook op percelen van Piet en Anja Verhoeven werd een meeropbrengst van 8,8% kg ds per ha gemeten.

Regenwormen

Tot zover de theorie, nu de laarzen aan en het veld in! Gewapend met schop trok de groep naar het besproken perceel. Bij de eerste spade die in de grond gezet wordt, krioelen al drie wormen weg. Een teken dat er voldoende voeding in de bodem aanwezig is en de wormen houden de bodem luchtig en zorgen dat de waterhuishouding verbetert. En dat is te zien, want ondanks de vele regen is het perceel nat maar zijn er geen ondergelopen plekken te vinden. Met een frisse neus en met veel stof tot nadenken ging de groep weer huiswaarts.

Gewassenbijeenkomsten winter 2024

Komende winterperiode organiseren we op diverse plekken in het land bodembijeenkomsten. Heeft u interesse om deze bij te wonen, informeer dan bij uw vertegenwoordiger of neem contact op met ons support team.