De plannen die Gedeputeerde Staten (GS) van Brabant in petto hebben voor de Brabantse veehouderij pakken desastreus uit voor familiebedrijven en veehouderijbedrijven die net zijn overgenomen. “De provincie stapelt op een ongekende manier plannen en nieuwe regels op elkaar. GS gaan met deze plannen volledig voorbij aan eerdere afspraken tussen sector en overheid, vastgelegd in convenanten”, reageert Janus Scheepers, portefeuillehouder ruimtelijke ontwikkeling bij ZLTO. Volgens Scheepers staat het maatregelenpakket niet in verhouding tot de milieuwinst die daarmee behaald gaat worden. “De plannen zijn buitensporig.” Hij vreest dat straks alleen nog toekomstperspectief is voor een kleine groep grote veebedrijven.
GS presenteerde vorige week de definitieve plannen die vrijdag 23 juni aan de orde komen in Provinciale Staten (PS). Die plannen betekenen het einde van meer dan 500 Brabantse veehouderijbedrijven. Honderden andere komen vanwege toenemende lastendruk onder de armoedegrens terecht. Een en ander blijkt uit onafhankelijk onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de provincie. “De provincie doet net alsof er in de afgelopen decennia geen enkele vooruitgang is geboekt op het gebied van ammoniak en stikstof. Het tegenovergesteld is het geval: de uitstoot is met tientallen procenten gedaald. En er is door veehouders voor honderden miljoenen euro’s geïnvesteerd in milieumaatregelen. De sector heeft zich tot nu toe aan gemaakte afspraken gehouden en veel doelen zijn gerealiseerd. Maar dat telt kennelijk niet. Waardering ontbreekt volledig bij GS.”
Verduurzaming of sanering
GS willen met een combinatie van maatregelen (via de verordening Natuurbescherming, staldering én een verscherping van de Brabantse Zorgvuldigheidscore Veehouderij BZV) een versnelde verduurzaming van de Brabantse veehouderij realiseren. “In de praktijk komt het vooral neer op sanering van de sector”, meent Scheepers. Voor bedrijven die in de knel komen, wil de provincie flankerend beleid bieden. Scheepers: “Maar dat is nog niet ingevuld. Ja, veehouders kunnen via een telefoonlijn meer informatie krijgen. Dat is wel heel wrang.” De provincie pakt de Brabantse veehouderij zo hard aan om voor recreatie, verkeer en industrie in Brabant meer ontwikkelingsmogelijkheden te krijgen, analyseert Scheepers. “Terwijl we juist met de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging in gesprek zijn en afspraken willen maken om ruimte te zoeken en die vervolgens fair over alle economische sectoren te verdelen.”
Innovatie geremd
De kern van de verordening Natuurbescherming is het zes jaar naar voren halen van emissie-eisen voor stallen (2022 ipv 2028); eerdere afspraken ten spijt. Die maatregel kost met name veel varkensbedrijven de kop. “Terwijl juist die sector de meeste ammoniakreductie heeft gerealiseerd. Zelfs méér dan volgens afspraak.” De milieuwinst die de provincie via de verordening Natuurbescherming realiseert, is klein: de depositie van stikstof daalt met enkele procenten, aldus provinciale cijfers.
Verder wil de provincie het principe van stalderen gaan hanteren: voor iedere tien vierkante meter nieuwe stal, moet er elders in regio elf vierkante meter oude stal verdwijnen. Scheepers: “De kosten van die maatregel wil de provincie eenzijdig neerleggen bij de bedrijven die willen ontwikkelen. Dat zal niet leiden tot sanering van oude stallen. Veehouders gaan juist meerdere locaties exploiteren en schaalvergroting zet door. Dat is nu precies wat veel burgers niet willen.” Tot slot koerst de provincie aan op een aanscherping van de BZV (tot 7,25). “Met die aanscherping is bedrijfsontwikkeling voor pluimveehouders, kalverhouders en melkveehouders niet of nauwelijks meer mogelijk. Sterker nog: de nieuwe plannen remmen juist de innovatie omdat boeren domweg geen geld meer hebben.”
Geen overleg
“We hebben de afgelopen periode voortdurend met alternatieven de dialoog met de provincie gezocht. Tevergeefs: een reactie van GS bleef uit.” Ook over de nieuwe stikstofregels is geen overleg gevoerd. “Kennelijk heeft de provincie het overlegmodel verlaten en beschouwt zij het convenant als beëindigd”, aldus Scheepers. ZLTO verwacht niet dat Provinciale Staten de plannen zonder slag of stoot zal goedkeuren. Scheepers: “Vrijdag 23 juni discussiëren GS en PS over de plannen. Op 7 juli nemen PS een definitief besluit. Ondertussen houden wij de deur open voor dialoog.” Mochten de plannen uiteindelijk niet aangepast worden, dan overweegt ZLTO een gang naar de rechter.
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
