Na Frankrijk, Engeland en Spanje wordt dit jaar koers gezet naar het zonnige Portugal. In de meest geitenrijke regio, rond Lissabon, gaan we kennis opdoen en zeker ook cultuur en plezier opsnuiven.
(Door Frank de Vries)
42 ‘geitengekken’ staan woensdagochtend vroeg op airport Eindhoven te trappelen om de vlucht naar Lissabon te nemen. Daar aangekomen bussen we met grote spoed naar ons lunchadres met daarin een presentatie van een Nederlands echtpaar dat 28 jaar geleden koos voor Portugal.
25% bankrente
Na een avontuur van 4 jaar in Kenia kozen Marianne Beerten en haar man Paul Hulshof voor Portugal. “De eerste 5 jaren waren een complete survival”, vertelt het echtpaar. Met een lening van familie en daarnaast een banklening met 25% rente werd het geitenbedrijf opgestart. Marianne: “Pas de laatste 5 tot 7 jaar hier kunnen we zeggen dat we het voor elkaar hebben. Nu staat er een bedrijf met 1.000 melkgeiten van het Saanen ras en een kaasmakerij. We nuttigen tijdens onze lunch de kaasjes die pas vanmorgen werden bereid op het bedrijf van het echtpaar. Jong dus.
Goede melkprijs ook komend jaar
Marianne vertelt dat ze met hun melkverwerker dit jaar en volgend jaar tot een akkoord zijn gekomen van 68 cent per kg geleverde melk. “Dat komt omdat we een betrouwbare leverancier zijn die het hele jaar door levert aan de fabriek. De uitbetaling is puur op hoeveelheid en niet op gehaltes; het kiemgetal moet wel binnen 1 miljoen blijven anders worden we gekort in de prijs.” Het echtpaar doet het al een poosje rustig aan. “We hebben 5 medewerkers voor de geiten en 5 voor de kaasmakerij.” Wekelijks uitmesten en het bekappen doet het echtpaar nog zelf. Water komt uit een eigen bron van 129 meter diep. Momenteel leveren ze op jaarbasis 8 ton aan de fabriek en verwerken ze 3 ton melk zelf tot kaas.
Muilezel
Qua mengvoer loopt het hier nog steeds achter, aldus Marianne. “Ze komen niet meer met de muilezel het voer brengen zoals 28 jaar terug maar echte vakkennis bieden de voerfabrieken niet aan ons.” Het rantsoen voor de geiten bestaat uit aangekochte luzerne aangevuld met brok. Rond het bedrijf hebben ze 10 ha grond in eigendom maar volgens Paul is die grond beter om op te bouwen dan op te verbouwen.
Bokken leveren geld op
In tegenstelling tot bij ons leveren bokken in Portugal geld op. “We krijgen 3,5 tot 4 euro per kg levend gewicht en die prijs kan richting kerst oplopen tot 6 euro.” Ze leveren de bokken af op 9 – 11 kg maximaal. Volgens het echtpaar legt retailer Lidl voor 12,50 euro per kg bokkenvlees in het schap. Het gaat dan op een half karkas van 3-3,5 kg. Bij ons is dat niet denkbaar. Ook mest levert hier geld op. Paul: “We krijgen 10.000 euro per jaar voor onze mest en als ik een beetje calculeer zou ik onder Nederlandse omstandigheden 25.000 euro moeten bijbetalen voor de afvoer.”
Boerderij in de verkoop
Paul en Marianne hebben hun boerderij in de verkoop gezet. “We willen stoppen met boeren maar blijven wel in Portugal wonen. Hier voelen we ons helemaal thuis na 28 jaar.” We zwaaien het koppel uit en knallen met de bus naar het familiebedrijf Barao & Barao. Een imposant bedrijf met drie takken van sport: 600 ha akkerbouw, 1.000 melkgeiten en 500 melkkoeien en 500 stuks vleesvee. De eigenaar heeft 35 medewerkers in dienst. Zij werken allen over de drie sectoren heen. “De synergie van deze takken is groot en is onze kracht”, aldus Barao.
Eenvoud is troef
Als we als groep in gesprek raken met de eigenaar en zijn zoon valt ons direct de eenvoud op van het aanvliegen van de wezenlijke boerderij-onderwerpen. Zo bestaat het rantsoen van de geiten al 2 jaar uit stro en gemiddeld 2,8 kg krachtvoer per dag. Ze worden 3 keer daags gemolken in 3 productgroepen. Het geitenbedrijf kent drie geboorteperiodes. “In Portugal lammert 80% van de geiten in het voorjaar maar wij doen het door het jaar heen zodat we een hogere opbrengstprijs hebben voor de melk.”
Er lopen zowel Saanen als Alpine geiten rond. Hoewel de Alpine iets beter tegen de hitte in de zomer kan (40o +) heeft Barao geen voorkeur voor een ras. Ruim 30% van de geiten zijn duurmelkers Melken gebeurd in een 2×24 stal die 240 geiten per uur erdoor jaagt.
KI of bok
Hoewel de eigenaar een voorkeur heeft voor KI wordt dat op het bedrijf nauwelijks gedaan omdat sperma van een goede bok 35 – 45 euro kost. Barao vertelt dat ze driejaarlijks zo’n 50 bokken aankopen. Ook op dit bedrijf wordt gezegd dat er flink verdiend wordt aan de bokjes.
Akkerbouw floreert
De 600 ha akkerbouw doen het goed: er wordt geen kunstmest gezaaid maar louter dierlijke mest aangewend. Zelfs in de herfst/winter zijn er nog 3 sneden raaigras te oogsten. De mais doet 60 – 70 ton per ha met 35% ds. De melkkoeien ogen fantastisch: we zien veel grote en ruime koeien die, aldus Barao, gemiddeld 12.600 kg per jaar produceren met 3,9 vet en 3,3 eiwit.
Eten topprioriteit
Goed eten is van levensbelang voor de gemiddelde Portugees en daar pikken wij graag een graantje, neen, hele borden en glazen, van mee.Was de lunch al uitbundig en goed (bokkenvlees, traditionele kip), voor het diner in ons hotel Vila Gale in de plaats Ericeira staat een magnifiek buffet op ons te wachten met een keur aan Portugese specialiteiten.Onder het genot van al dat lekkers kakelen we lekker met elkaar over vandaag en de verschillen met Nederland.
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
