Ook in Gelderland, Overijssel en Utrecht concluderen onderzoekers dat er een relatie bestaat tussen wonen in de nabijheid van een geitenhouderij en longontsteking. Eerder werd voor Noord-Brabant en Limburg die conclusie getrokken. De onderzoekers vinden het daarom redelijk om te veronderstellen dat deze link er in alle Nederlandse provincies zal zijn.
Het rapport ‘Longontsteking in de nabijheid van geitenhouderijen in Gelderland, Overijssel en Utrecht’ is vrijdag naar de Tweede Kamer gestuurd. Het onderzoek vond plaats met gegevens van 21 huisartsenpraktijken in deze drie provincies, die gevestigd zijn in gebieden met veel veehouderij. Van de 65.251 personen kregen er 2.591 een diagnose longontsteking in de periode 2014-2017; vierjaars-prevalentie 4,0%. Als controlegegevens dienden huisartsgegevens uit landelijke gebieden met geen/zeer weinig intensieve veehouderij, verspreid over heel Nederland.
In Gelderland, Overijssel en Utrecht zien de onderzoekers een risicoverhoging van pneumonie rondom geitenhouderijen. De bevinding is statistisch minder sterk dan de eerdere bevindingen in Noord-Brabant en Limburg, want in één van de vier jaren (2015) wordt in Utrecht, Gelderland en Overijssel geen significante risicoverhoging gevonden.
Tot 2 kilometer
De onderzoekers zien in deze drie provincies een vergelijkbare associatie tussen wonen in de nabijheid van een geitenhouderij en longontsteking, als die werd gevonden in Noord-Brabant en Limburg. Dat wil zeggen dat de onderzoekers een verhoogd voorkomen van longontsteking zagen tot een woonafstand van 2 kilometer van geitenhouderijen.
Een van de analyses die de onderzoekers uitvoerden, laat zien dat voor drie van de vier afzonderlijke jaren een risicoverhoging op longontsteking bestaat tot een afstand van 1 à 2 kilometer (2 tot 36 procent meer longontsteking, 10 tot 50 vermijdbare gevallen per 100.000 inwoners per jaar).
De relatie tussen de woonafstand tot geitenhouderijen en longontsteking die de onderzoekers nu in Gelderland, Overijssel en Utrecht constateren, wordt niet beïnvloed door andere mogelijk relevante bronnen in de omgeving (bijvoorbeeld verkeersgerelateerde luchtverontreiniging en wonen in de nabijheid van andere veehouderijen).
De eerder in Noord-Brabant en Limburg gevonden associatie tussen pluimveehouderijen en longontsteking (2009 tot en met 2014) wordt ook niet gezien in het nieuwe onderzoeksgebied.
Oorzaak nog onbekend
Dit onderzoek levert geen informatie over de oorzaak die dit verband verklaart. Andere deelonderzoeken binnen het VGO-III-onderzoeksprogramma naar ziekteverwekkers bij patiënten met een longontsteking, bij geitenhouders, en op geitenbedrijven zullen meer inzicht moeten opleveren in de oorzaak (of oorzaken) van de verhoogde incidentie van longontsteking bij omwonenden van geitenhouderijen. De resultaten van al deze onderzoeken zijn er pas eind 2022, vertelde een van de onderzoekers gisteren.
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
