Tijdens Melken voor Morgen, het kennisevenement dat vakblad Geitenhouderij hield op 4 november, sprak Wim Govaerts. Hij is bedrijfsadviseur en betrokken bij een onderzoek naar sensoren in een bolus. Hierbij zijn verschillende bedrijven betrokken waaronder imec. Tijdens het evenement nam Govaerts het publiek mee in deze nieuwe sensortechniek voor de geitensector.
De Bolucap is de bolus met sensoren waar het om gaat. Deze wordt ingebracht in de pens, zodat de geiten er niet aan kunnen zitten. Met de bolus is het mogelijk om het activiteitsniveau, de herkauwtijd, de vreettijd en de penstemperatuur te meten. ‘’We zouden ook heel graag de pens-pH meten, maar dat vraagt om constante kalibrering van de pH-meter. Omdat het zoveel batterij vraagt en deze uiteraard niet opgeladen kan worden, zou dit in het beste geval maar drie tot zes maanden werken. Het is ons doel om met één bolus per geitenleven alles te kunnen meten’’, zegt Govaerts.
De bolus moet 6 à 7 jaar meegaan. Het is een technische uitdaging om de energiebron zo lang mee te laten gaan. Govaerts zegt: ‘’We willen de verzamelde data ordenen op een overzichtelijke manier zodat je er als geitenhouder makkelijk mee kunt werken. Ik zou ook graag communiceren met de bolus. Het mooiste zou zijn als we om het uur informatie kunnen verkrijgen, maar hierdoor loopt de batterij te snel leeg. Het moet dus mogelijk zijn om in bepaalde periodes de frequentie te verhogen. Als een geitenhouder wil beginnen met dekken heeft hij extra informatie nodig. Op dat moment moet de bolus data verzenden in een hogere frequentie.”
Duurmelken
Bij duurmelken is het belangrijk om de geiten aan te voelen en op het metabole vlak goed bij te sturen. Door veel darmverteerbaar zetmeel raken de geiten vol met energie, maar hier gaan ze geen melk van produceren. De dieren worden dik. Er moet dus vroeg geïdentificeerd worden of de geiten lui worden. Onder andere hiervoor willen de bolus met sensoren gebruiken, om dat moment zo nauwkeurig mogelijk te identificeren. Het moet daardoor mogelijk zijn om op tijd van darmverteerbaar zetmeel over te schakelen naar pectines. Hierbij is het heel belangrijk dat je niet wacht tot de geiten aanzetten, dan is er geen weg meer terug en kun je niet duurmelken’’, aldus Wim Govaerts.
Ook slepende melkziekte is een aandoening die je met de sensoren in de bolus wellicht vroegtijdig zou kunnen zien aankomen. Slepende melkziekte kan 232 euro kosten plus alle zorgen die het met zich meebrengt. ‘’We hebben geiten waar we relatief veel van vragen. Om melk te kunnen blijven produceren moeten de geiten uiteraard ook af en toe lammeren. Dit is een grote uitdaging voor het dier. Om het aflammeren te minimaliseren, zijn er steeds meer geitenhouders die gaan duurmelken. Niet alleen voor de geit is dit minder belastend, ook voor het imago van onze sector is het beter. Consumenten horen liever dat een geit zes jaar melk geeft, in plaats van drie’’, zegt Govaerts.
Data
Govaerts: ‘’Als veehouder zie je meer dan je denkt. Vakmanschap moet tijdens iedere generatiewissel op de juiste manier worden overgedragen. Tegenwoordig is de tijd tussen deze overdrachten veel korter en hebben we vaker met personeelswisseling te maken. Om deze kennisoverdracht soepel te laten verlopen is automatisering een boeiende uitdaging. De veehouder wordt dan degene die vanuit de cockpit aanstuurt.’’ Door de grote hoeveelheid data die de bolus in theorie zou kunnen verzamelen, zou deze in een deel van de kennisoverdracht kunnen voorzien.
Het onderzoek met de bolus is echter nog volop bezig. Heel kort na nieuwjaar wil de onderzoeksgroep de monitoring op bedrijven gaan doen. Wat betreft de prijs voor de bolus is het de bedoeling om rond de 50 à 100 euro te blijven. “Ik kan er echter nog weinig over zeggen, want op dit moment moeten we vechten voor de chips’’, aldus Wim Govaerts.