Op het kennisevenement Melken voor Morgen dat vakblad Geitenhouderij op 4 november organiseerde, sprak Gerdien Kleijer. Zij begon haar loopbaan als dierenarts, maar heeft zich nu toegelegd op de informatievoorziening over het gebruik van kruiden in de diergeneeskunde. Door middel van onder andere studiegroepen en de oprichting van het Platform Natuurlijke Veehouderij probeert zij veehouders bewust te maken van de natuurlijke oplossingen die de reguliere geneeskunde kunnen ondersteunen.
Kleijer: “Als veearts kwam ik erachter dat ik dieren vaak niet goed genoeg kon helpen, omdat antibiotica of medicijnen niet goed werkten. Na onderzoek bleken er kruiden te zijn die wel ondersteuning konden bieden. Neem het Circovirus bij varkens. Toen ik als veearts werkzaam was, hadden onderzoekers hier nog geen vaccinatie voor ontwikkeld. In 2001 begon ik met het voorschrijven van kruiden, met als grootste reden dat er vanuit de reguliere geneeskunde niks anders was. Toch vind ik het heel belangrijk dat we niet het beeld moeten schetsen dat antibiotica slecht is. Door middel van ondersteuning met natuurlijke middelen moeten we er juist voor zorgen dat we ongevoeligheid voor antibiotica tegen gaan. Deze antibioticaresistentie is eigenlijk ook de oorzaak dat we nu praten over kruiden. Voor het praktisch gebruik van kruiden en andersoortige natuurlijke oplossingen is er een groene lijst opgesteld. Hierop staan de middelen die zijn goedgekeurd door de Nederlandse overheid.”
Wetenschappelijke onderbouwing
Hoe zit het met de wetenschappelijke onderbouwing? “Mijn collega’s lachten mij eerst uit. Zij waren sceptisch, omdat er nog geen hard bewijs is. Er is best veel onderzoek gedaan, maar dan bij ratten en muizen. Wij zijn gewend aan antibiotica, wij zijn gewend aan de normale gang van zaken wat het testen van medicijnen betreft. Bij antibiotica kun je dieren ziek maken, een controlegroep opstellen die gezond is en vervolgens testen of het antibioticum effect heeft. Kruiden en natuurlijke middelen werken anders. Het ondersteunt de gezondheid, maar elk ziektebeeld heeft een aparte aanpak nodig en het kruid dat bij de een werkt, hoeft niet altijd bij de ander te werken. Daarom moeten we iets doen met het goed vastleggen van ervaringen. Veel boeren gebruiken al natuurlijke middelen, maar hier wordt weinig over opgeschreven en er is dus ook weinig over bekend”, aldus Gerdien Kleijer.
“In andere landen wordt er wel les over natuurlijke middelen gegeven, maar in Nederland helaas niet meer. Het is overal te koop en veehouders dienen het toe, dus ik vind dat je er als dierenarts wel iets over moet weten. In allerlei kruiden zitten stofjes waar onderzoek naar is gedaan. Maar lang niet voor alle middelen is dit onderzoek even accuraat. Een groot struikelpunt is dat er weinig geld mee wordt verdiend. Een natuurlijk geneesmiddel kost voor de consument vaak niet veel als het eenmaal op de markt is gebracht. Daarom is het onderzoek vaak te duur”, zegt Kleijer.
Ammoniakreductie
De bacteriën uit de middelen die worden toegediend in de natuurlijke geneeskunde kunnen potentieel bijdragen aan de ammoniakreductie. Kleijer: “Bacteriën voeden zich namelijk met ammoniak. Deze uitspraak moet echter worden goedgekeurd door wetenschappers in Wageningen. Zij willen precies weten welke bacteriën in welk middel zitten, maar niet alle fabrikanten willen de gehele samenstelling vrijgeven. Het feit dat het werkt is niet voldoende voor de wetenschap, als zij niet precies snappen hoe het werk, dan keuren ze het niet goed. Ook hier is dus nog een lange weg te gaan.”
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
