Broeikasgasemissie in de geitenhouderij

Op het kennisevenement Melken voor Morgen dat op 4 november is georganiseerd door Geitenhouderij sprak Will van Hoof. Hij is projectleider bij De Groene Munt en een van de initiatiefnemers van stichting I-VEE. Van Hoof nam het publiek mee in het emissievraagstuk dat op dit moment in de geitensector speelt.

Stro wordt gezien als het visitekaartje voor de verkoop van geitenmelk. Het geeft de consument vertrouwen in de diervriendelijkheid van de geitenstal. “Maar”, zegt Van Hoof, “de optimale temperatuur voor de geit is 17 graden en in de pot is het gemiddeld 30-35 graden Celsius. Uit Zwitsers onderzoek bleek dat geiten nooit op het stro gaan liggen als ze de kans hadden om ergens anders plaats te nemen. De eerste geiten die uit de melkstal kwamen, namen direct een plek in op de harde ondergrond. Ook uit Noors onderzoek ia gebleken dat stro onafhankelijk van de temperatuur nooit de voorkeur had van de geiten.” Dit is in overstemming met de bevindingen van Mattijn Papen. Hij sprak ook op het evenement Melken voor Morgen en kwam daar vertellen over de Blije Geit vloer. In zijn testfase kwam hij ook tot de conclusie dat geiten de voorkeur geven aan een harde ondergrond.

Ammoniakemissie

Om ammoniakemissie tegen te gaan is het gunstig dat geiten eigenlijk liever niet in stro liggen. Maar hoe ontstaat ammoniak eigenlijk? Mestbacteriën maken urease. Dit enzym breekt ureum uit de urine van geiten af. Als restproduct ontstaat daardoor ammoniak. Om deze uitstoot tegen te gaan, zijn er verschillende manieren om ammoniakemissie uit de stal te voorkomen. Dit kan door het zuiveren van de stallucht, bijvoorbeeld met behulp van een luchtwasser. De meeste geitenhouders vinden dit echter geen fijne manier, omdat hiervoor de stal volledig afgesloten moet zijn. “Het stalklimaat wordt er niet beter van en de gezondheid van de dieren ook niet”, aldus Van Hoof. Er loopt nu een onderzoek naar alternatieven. In een proefstal hangt een chemische luchtwasser en er vindt voor een deel ook natuurlijke ventilatie plaats. In de laatste metingen behaalde deze opstelling een ammoniakreductie van ongeveer 75 procent. Om op de RAV-lijst te komen zijn er echter nog drie andere proefstallen nodig. Naast ammoniakemissie in de stal tegengaan, is het ook mogelijk om vorming van dit gas te voorkomen door een aanpak bij de bron. Het gaat hierbij om het direct scheiden van mest en urine, waardoor urease uit de mest niet bij het ureum van de urine kan komen.

“Methaan en lachgas zijn de twee voornaamste broeikasgassen uit de landbouw. Methaan komt voornamelijk vrij bij verteringsprocessen in de pens van het dier. Daarbij is methaanemissie uit de mestopslag verantwoordelijk voor 25 procent van het totaal. Lachgas komt in de stikstofkringloop vooral daar vrij waar nitraat wordt afgebroken. Bijvoorbeeld bij de afbraak van organische stof. 20 procent van alle broeikasgassen op het melkveebedrijf is lachgas”, aldus Van Hoof.

Oplossingen

Mogelijke oplossingen om emissie in de stal tegen te gaan zijn zowel met als zonder stro mogelijk. Geitenhouders die de pot willen vervangen, kunnen ervoor kiezen om een volledige roostervloer te installeren. Daarnaast kan uitstoot van broeikasgassen worden voorkomen door dagontmesting uit de stal. “Let er hierbij expliciet op dat emissies zich niet verplaatsen naar buiten de stal. Probeer het mogelijk te maken dat de mest direct wordt bewerkt door bijvoorbeeld een vergister. Wil je als geitenhouder toch graag het stro in de stal behouden, dan kun je ook een gedeeltelijke potstal maken. Kies hier voor de installatie van een hellende vloer. Hieronder zou dan een urinegoot aanwezig kunnen zijn.”