“Veertig procent van de uitval onder melkgeiten is te voorkomen met hygiëne,” zei Gijs Adriaans van MS Schippers woensdagavond tijdens een webinar. Leendert Kroijenga van VitalStyle vertelde dat kruiden verdedigingsstoffen bevatten die geneeskrachtig werken, de darmflora opbouwen en de spijsvertering, organen en hormonen in balans brengen. Belangrijke zaken, zeker rondom de transitie en aflamperiode, vinden de heren.
“Eigenlijk komt de helft van de uitval van melkgeiten door baarmoederontsteking, maar daarvan is zo’n 90 procent te wijten aan nalatige hygiëne,” legt Adriaans uit. Hij adviseert om de potten droog te houden en zo de druk van kiemen (bacteriën, gisten, schimmels, colyforme) laag te houden. De nageboortes zo snel mogelijk uit de bedding verwijderen helpt ook. “Je zou de plek waar die gelegen heeft extra in kunnen strooien omdat dat natuurlijk ook een ideale plek is voor kiemen.”
Verder geeft Adriaans aan dat hygiënisch werken tijdens het aflammeren ook belangrijk is. Dat betekent dus handen wassen en ontsmetten, verloshandschoenen gebruiken en een aseptisch (kiemdodend) glijmiddel. “Maak gereedschappen en emmers ook zuiver. En zet dat op een vaste plek.”
Eerste opvang lammeren
Voor de eerste opvang van lammeren is hygiënisch werken een must. Adriaans noemt zaken als navel ontsmetten, en een oormerk inbrengen als het lam helemaal opgedroogd is, en ook inbrengen met een schone en droge tang. “Als je merkt dat de tang door het veelvuldig gebruik van jodium voor het ontsmetten ervan, gaat roesten, zou je ook blauwtinctuur kunnen overwegen.”
Adriaans ziet steeds vaker ‘single-use’ opvang voor lammeren, en hij is daar blij mee. “Voor de allereerste opvang is dat bijvoorbeeld een doos die je dus na gebruik weggooit. Als de lammeren wat ouder zijn en samen in een bak of krat staan, is het gebruik van een plastic zak die je over de bak bevestigt, een optie.”
Stappenplan voor ontsmetten
Adriaans deelde tijdens het webinar een stappenplan voor reinigen en ontsmetten. Dat kan gebruikt worden tussen de lammerrondes door, bij uitmesten of als je hokjes tussendoor zuiver wilt maken. Een eerste stap is het verwijderen van grof vuil. Uitmesten dus. Vervolgens kun je de zichtbare vervuiling zoals strootjes die daarna nog achterblijft, verwijderen met water. Vervolgens raadt hij aan om de ruimte in te schuimen met een reinigingsmiddel, af te spuiten en even een half uur te laten drogen. Vervolgens zet je een breedwerkend desinfectiemiddel in, eventueel gevolgd door een specifiek werkend middel. 24 uur laten drogen zou voldoende moeten zijn, een lange leegstand is volgens Adriaans in principe niet nodig. Vlak voor het gebruik kun je alle randen, hoeken en naden instrooien met een drogend middel. En als de dieren zich in de ruimte bevinden raadt hij aan om regelmatig een kiemdodend middel toe te passen om de infectiedruk zo laag mogelijk te houden. “En probeer vliegen ook zo veel mogelijk te weren.”
Kruiden leveren verdedigingsstoffen
Naast hygiëne is voeding belangrijk voor een gezonde geit. Leendert Kroijenga is sales manager voor de veehouderij-producten van VitalStyle, en hij vertelde dat 80 procent van het immuunsysteem en het hormoonstelsel wordt aangestuurd in voeding. “En over het algemeen missen de kruiden, of ook wel fytonutriënten in die voeding.” Fytonutriënten in kruiden zijn wat Kroijenga verdedigingsstoffen noemt. “Ze zijn geneeskrachtig, bouwen de darmflora op en brengen de spijsvertering, organen en hormonen in balans.” Fytonutriënten zijn er in veel soorten. Zo wekken flavonoïden de spijsvertering op, werken tanninen ontstekingsremmend en werken alkaloïden door op het zenuwstelsel. “Als het niet helemaal loopt zoals gewenst, kunnen kruiden helpen”, vindt Kroijenga.