Op het fundament van het schapen-managementprogramma dat de Nederlandse Schapen- en Geitenfokkersorganisatie (NSFO) al twintig jaar runt, heeft die organisatie samen met Goat Improvement Company (GIC) nu een geiten-managementprogramma gebouwd. Bijzonder is de fokkerijmodule, inclusief inteeltberekeningen.
NSFO en GIC werkten al samen. Onder de naam Goat Improvement Technology houdt de stamboekorganisatie alle data bij die de fokkerijorganisatie verzamelt en samen ontwikkelen ze nieuwe fokwaardes. En ze ontwikkelden het nieuwe managementprogramma, met input van de nucleusboeren.Doel was een zo compleet mogelijk programma voor de geitenhouder. “Met data van onze nucleusboeren, de stamboekorganisatie NSFO die dat bijhoudt en de WUR die de fokwaardes berekent, is een onafhankelijke berekening gewaarborgd en hebben we alle data in eigen hand”, aldus Dirk-Jan van Horssen van GIC.
Basis en compleet
Er komen twee versies van het managementprogramma: basis en compleet. Basis is voor bedrijven die weinig met data doen en het programma gebruiken om de I&R-meldingen en wellicht dierziekteregistratie te doen. Ook koppelingen met de melkstal, mpr-uitslagen, Voermaat en melkcontrolegegevens zitten erin. De compleetversie bevat daarnaast de melkmodule met alles rondom melkberekeningen, de fokwaardes die GIC en NSFO ontwikkelen en inteeltberekeningen. Deze versie is geschikt voor de geitenhouder die wat met fokkerij wil, vindt Van Horssen.De melkmodule biedt de optie om voor alle geiten de lactatiecurve te voorspellen. “Daarmee is na een paar melkcontroles al te zien of een geit met een persistente lactatie bezig is.” Ook wordt een schatting van de 730 dagenproductie gemaakt, om zelf te beslissen of je een geit wel of niet duurmelkt.GIC hanteert zeven fokwaardes. Naast melk, vet en eiwit bijvoorbeeld ook celgetal (uiergezondheid) en ureum (maat voor de benutting van ruw eiwit uit voer). En een overall-fokwaarde op basis van onder meer uiergezondheid, eiwitefficiëntie, gehaltes en levensduur. “De index dekt alle fokkerijkenmerken. Maar als je op een bepaald kenmerk echt vooruit wilt fokken, dan kun je beter op dat kenmerk selecteren en fokken”, adviseert Van Horssen.
Inteeltberekening
Het programma kan inteeltberekeningen maken die vier generaties teruggaat en advies geven of er inteeltrisico’s zitten aan een paring. Rood geeft teveel inteelttoename en betekent ‘niet doen’, groen is ‘geen probleem’ en roze is ‘kantje boord’. Als de afstammingen van de dieren zijn ingevoerd, vader en moeder, dan kun je deze berekening draaien. Melkcontrole is er niet per se voor nodig.“Inteeltdepressie is een sluimerend probleem in de geitensector”, vertelt Van Horssen. “De fokkerijcommissie van GIC gebruikt deze inteeltberekening ook. Een bok met een lage verwantschap en een lage index kan toch interessant zijn om in te zetten, net als een bok met een hoge verwantschap en een hoge index. Het programma adviseert of de paring met deze bokken voor inteelttoename zorgt.”Ook topfokkers kunnen deze berekening goed gebruiken, ziet Van Horssen. “Zij werken vaak met lijnenfokkerij, maar op een gegeven moment wordt het lastig om die lijnen tot generaties terug in beeld te houden. Het programma ondersteunt dan.”
Met reader
Het dashboard van het programma kan aangeven dat je vandaag een dier moet behandelen en hoe lang het dier nog in wachttijd zit. Via de stallijst kun je op allerlei zaken selecteren, bijvoorbeeld op kg melk, maar als je exterieurkeuringen doet kun je ook selecteren op uier. Bij het managementprogramma hoort een reader. Het programma werkt op telefoon, computer, tablet en reader, zelfs op meerdere apparaten tegelijkertijd.
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
