De aandacht voor dierwelzijn groeit. Mocht er regelgeving komen, welke zaken komen dan in aanmerking voor aanpassing? Bas Rodenburg, hoogleraar dierenwelzijn bij Universiteit Utrecht, beantwoordt die vraag.
De Raad voor Dierenaangelegenheden formuleerde in 2021 zes leidende principes voor een dierwaardige veehouderij. Ten opzichte van eerdere welzijnsconcepten kwam er toen een aantal zaken bij, vertelt Bas Rodenburg tijdens Melken voor Morgen Geitenhouderij. “Te weten: respect voor de eigenwaarde van het dier, en weten dat een dier een wezen is met gevoel dat pijn en plezier kan ervaren. Het besef dat zij een emotionele belevingswereld hebben dus.” Inmiddels is er meer aandacht voor natuurlijk gedrag en het voldoen aan gedragsbehoeftes. “Kan het dier bijvoorbeeld op zoek gaan naar eten als het honger heeft en kan het schuilen voor de kou? Daarmee kan het dier een positieve emotionele toestand bereiken, zoals bedoeld in principe 6. Bij dierwaardige veehouderij streef je ernaar dat de optelsom van alles wat een dier in zijn leven meemaakt, positief uitpakt.”
Geit en dierwaardig
Volgend uit de principes mag je geen inbreuk maken op de integriteit of het welzijn van het dier. “Dat betekent dat je geen lichamelijke ingrepen zou mogen uitvoeren, zoals onthoornen”, zegt Rodenburg. De wetenschapper ziet het loslaten van onthoornen echter niet als grootste stap in het welzijnsvoordeel. Hij heeft een lijstje van zaken waaraan je wel kan denken bij geiten en dierwaardigheid: “Rusten, waarbij geiten een voorkeur hebben om op een harde, en wellicht verhoogde bodem te liggen. Eten, waarbij de geit meer als browser te werk kan gaan, en wellicht weidegang of een uitloop. Klimmen en klautermogelijkheden. Schuurmogelijkheden, zoals borstels. Zogen bij de moeder, en als dat niet kan, is er dan een andere vorm van sociale huisvesting te bedenken die deze behoefte dichter benadert?”
Lange termijn
Kijken naar de behoeften van het dier en daar een (houderij)systeem omheen ontwerpen is niet eenvoudig, geeft Rodenburg toe. Dat vraagt om een langetermijnvisie. Hij ziet zeker wel kansen voor een dierwaardige veehouderij die het dier centraal stelt en merkt dat gedrag en welzijn steeds beter gemeten kunnen worden. “Als we de zes principes kunnen realiseren creëren we een basis voor het bereiken van positieve emoties.”Wel realiseert de wetenschapper zich dat dierenwelzijn niet de enige uitdaging is voor melkgeitenhouders. “Maar je kunt ook maatregelen combineren. Een harde vloer waarop de geit kan rusten, zitten daarin bijvoorbeeld ook kansen voor milieuwinst?” Rodenburg denkt dat consumenten een deel van de investeringen voor een dierwaardige veehouderij kunnen betalen. “Maar verder is dat nog koffiedik kijken.”
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
