Door allerlei omstandigheden zijn maiskuilen afgelopen decennia een stuk broeigevoeliger geworden. Ten opzichte van 10 jaar geleden is de hoeveelheid gisten in maiskuilen verhonderdvoudigd en het aantal schimmels vertienvoudigd. De conservering kan dus wel wat ondersteuning gebruik, zeker dit jaar.
De regionale verschillen in de mais zijn waarschijnlijk nog nooit zo groot geweest als dit jaar. Hoewel het warme en vochtige weer van afgelopen weken de mais veel goeds hebben gedaan, blijven de verschillen in met name de zetmeelopbrengst zichtbaar. Dit heeft gevolgen voor de conservering.
Gevolgen korter groeiseizoen
Door de aanhoudende regenval in het voorjaar, is het groeiseizoen voor de mais op veel percelen een stuk korter. Dit heeft een aantal gevolgen waar we rekening mee moeten houden tijdens de conservering van het gewas.
- Lagere zetmeelproductie: enerzijds doordat er geen bestuiving heeft plaats gevonden waardoor de kolf geen of nauwelijks maispitten vormt en anderzijds doordat de mais onvoldoende tijd (minimaal 120 dagen) heeft gehad zetmeel te vormen.
- Latere afrijping: de plant krijgt onvoldoende tijd en in sommige gevallen te weinig lichtintensiteit om af te rijpen.
- Meer ruwe celstof: de verhouding tussen kolf en stengel is niet optimaal. Meer ruwe celstof is moeilijker te verteren en gevoeliger voor broei.
- Dunnere stengels: laat gezaaide mais wil korter groeiseizoen compenseren en snel de hoogte in gaan wat zorgt voor dunnere en daarmee ook kwetsbare stengels.
Hoge infectiedruk
Niet alleen het vochtige weer maar ook het gebrek aan kolven, zorgt voor een hogere infectiedruk van schimmels. Maisplanten kunnen de geproduceerde suiker niet omzetten naar zetmeel. Het suikerrijke gewas is aantrekkelijk voor luizen waar de plant beschadigd en extra gevoelig is voor schimmelinfecties. We zien nu al meer builenbrand, bladvlekkenziekte en fusarium in het gewas.
Kans op boterzuur
Ook de worteldiepte baart dit jaar zorgen. Door de vele regen hoefde plant zich niet diep te wortelen om aan voldoende water te komen. Een oppervlakkige beworteling in combinatie met de dunne stengels vergroot het risico dat bij harde wind het gewas knakt of legert en met grond vervuild raakt. Tijdens het hakselen komt hierdoor meer verontreiniging in de kuil komen, wat kan leiden tot boterzuur.
Conservering sturen
In bepaalde gebieden zal de opbrengst goed of zelfs bovengemiddelde zijn, maar gemiddeld genomen zal de voederwaarde dit jaar lager uitpakken. Kolfloze mais en mais met een laag zetmeel heeft een lager ds-gehalte en is daardoor moeilijker aan te rijden. Een nattere kuil en de aanwezige gisten verhogen de kans op alcohol fermentatie en vorming van giftige gassen. En het hoge aandeel ruwe celstof maakt de kuilen broeigevoeliger. Om voederwaarde te behouden is het zaak de conservering te sturen met behulp van een inkuiltoevoegmiddel.
Een goede maiskuil is een keuze
Om een goed eindproduct te krijgen zijn melkzuurbacteriën nodig. Deze zorgen ervoor dat de pH snel daalt en de kuil stabiel wordt en blijft. Na het openen van een kuil is melkzuur echter bijna niet effectief tegen gisten en schimmels. Daarvoor is azijnzuur nodig. Dit remt de ontwikkeling van gisten en is daardoor preventief tegen broei. Kuilen zonder een inkuiltoevoegmiddel bevatten vaak niet meer dan 1 tot 1,5% azijnzuur. Dit is altijd te weinig om tot een goede broeiremming te komen.
Wat is het effect van Tasty Silage Maize op de conservering?
Onderstaande tabel toont de hoeveelheid melkzuur en azijnzuur en pH waarde van een met Tasty Silage Maize behandelde maiskuil. Dit laat zien dat door toevoeging van Tasty Silage Maize de homofermentatie melkzuurbacteriën zorgen voor een snelle pH daling en de heterofermentatieve melkzuurbacteriën melkzuurproductie door vorming van azijnzuur zorgen voor stabiliteit. Voor een goede broeiremming is minimaal 20 gram azijnzuur per kg droge stof. Na 5 weken is voldoende azijnzuur gevormd om de ontwikkeling van schimmels en gisten uit te schakelen.
| Weken na inkuilen | ||||
| < 4 weken | 5 – 8 weken | 9 – 10 weken | 11 – 14 weken | |
| Melkzuur | 5,6 % | 5,1 % | 4,8 % | 4,5 % |
| Azijnzuur | 1,8 % | 2,1 % | 2,5 % | 2,9 % |
| pH | 3,75 | 3,85 | 3,9 | 3,92 |
| % per kg droge stof | ||||
Behoud zetmeel
Het weinige zetmeel in de mais, wil je na de conservering behouden. Doordat in onbehandelde kuilen gisten en schimmels actief blijven, verliezen deze ongeveer 10% zetmeel t.o.v. behandelde kuilen. Uitgaande van een maisoogst van 50 ton vers product met 350 kg zetmeel/kg ds en ds% van 35% levert een ha mais ongeveer 6.125 kg zetmeel op. 10% verlies is dus 612 kg zetmeel wat overeenkomt met 1.000 kg maismeel. Toch een kostenpost van zo’n € 245 die door een investering van € 61,50 voorkomen had kunnen worden.
Inkuiltips maisoogst 2024
- Bepaal het beste moment om het gewas te oogsten. Deze is afhankelijk van de kwaliteit van de mais. Verdeel mais met hogere schimmeldruk of weinig zetmeel onderin de kuil.
- Kolfloze mais kan het beste apart ingekuild worden omdat deze geen zetmeel bevat en alleen goed is voor jongvee en droge koeien.
- Wanneer voldoende grassilage beschikbaar is, kan overwogen worden om de mais hoger te hakselen. Hierdoor zal het gewas beter verteerbaar zijn en meer VEM’s bevatten per kg droge stof. Dit past goed bij graskuilen die (te) laat gemaaid konden worden.
- Kies het juiste inkuiltoevoegmiddel; Tasty Silage Maize past bij de meeste maiskuilen. Bonsilage Speed Mais past het beste wanneer u de kuil al na 14 dagen wilt voeren of kolfloze mais wilt inkuilen.
- Zorg dat de korrel goed geraakt wordt en haksel zo kort mogelijk zodat de kuil goed verdicht kan worden
- Dek de kuil goed af en sluit de silo zo snel mogelijk na het inkuilen, Dit voorkomt eventuele schimmel- en broeilagen tijdens het uitkuilen.
- Zorg voor voldoende druk op het snijvlak
Geitenmelkprijsvergelijking uitgevoerd door AgriMedia bv.
