Luchtwegproblemen zijn een grote schadepost op melkgeitenbedrijven. Het belangrijkste luchtwegpathogeen bij geiten is Mannheimia Haemolytica. Deze bacterie heeft verschillende mechanismen waarop het ziekte veroorzaakt. De belangrijkste is de vorming van leukotoxine, een soort gifstof die ernstige schade toebrengt aan de luchtwegen.
Mannheimia haemolytica is een bacterie die zonder klachten in de voorste luchtwegen (neus en luchtpijp) kan voorkomen. Op het moment dat een geit een beschadiging van het slijmvlies van de luchtwegen door een andere oorzaak krijgt (denk hierbij aan een andere infectie, maar ook aan stof of ammoniak), kan Mannheimia haemolytica deze beschadiging gebruiken als ‘toegangspoort’ om zo zelf een ernstige luchtweginfectie te veroorzaken.
Mannheimia haemolytica veroorzaakt een ernstige longontsteking waarbij ook het longvlies ontstoken is. Daarnaast kan de bacterie ook een bloedvergiftiging bij lammeren en uierontstekingen veroorzaken. Ziekteverschijnselen ontstaan vooral door de gifstoffen die afkomstig zijn van deze bacterie. Het leukotoxine (Lkt) is zo’n gifstof en dit leukotoxine is verantwoordelijk voor de ziekteverschijnselen en longschade, die na een infectie ontstaan. Het leukotoxine richt zich vooral op het beschadigen van afweercellen. Hierbij komen gifstoffen uit de afweercellen vrij, waardoor er beschadigingen in de long ontstaan en cellen in de long afsterven. De bacterie beschermt zich als het ware door met behulp van het leukotoxine de cellen van de afweer te beschadigen, waardoor de afweer minder/onvoldoende capaciteit overhoudt om de bacterie onschadelijk te maken.
Een longontsteking door Mannheimia kan door het leukotoxine een snel en fataal verloop hebben. Behandeling met antibiotica komt vaak te laat, wanneer de schade aan de luchtwegen al is ontstaan. Ook wanneer een geit de ziekte te boven komt, heeft het leukotoxine vaak al onherstelbare schade in de longen veroorzaakt, met groeiachterstand en een lagere productie als gevolg. Het voorkomen van longschade is dan ook niet alleen belangrijk voor het welzijn van het dier, maar het voorkomen van longschade is ook van economisch belang!
Wilt u meer informatie ontvangen over hoe u Mannheimia haemolytica bij melkgeiten kunt voorkomen? Neem dan contact op met een van onze dierenartsen: Jessica Hartjes, 06-3800 8533 (Nederland), Pauline Athmer (Zuid Nederland), 06-8100 2036, Ruth Meenks (Noord Nederland) 06-1370 2817, Sabine Hoogeveen (West Nederland) 06-8279 0165 of Anne-Lynn Geertshuis (Oost Nederland) 06-2046 9304.